بازار زعفران به عنوان یکی از گرانترین ادویههای جهان، همواره مورد توجه قرار گرفته است، اما این محصول نیز مانند سایر محصولات غذایی، با چالشهایی همچون تقلب مواجه است. تقلب در زعفران به معنای اضافه کردن مواد دیگر به زعفران خالص است تا وزن و یا قیمت آن را افزایش دهد، که میتواند به صرفهجویی تجاری برای فروشندگان باشد. این موضوع نه تنها به افزایش هزینه برای مصرفکننده منجر میشود، بلکه به بخشیدن اعتماد به بازار زعفران نیز آسیب میزند.
در دنیای امروز، مبارزه با تقلب در زعفران به واسطه ارزش اقتصادی بالای آن، به یک ضرورت تبدیل شده است. استفاده از روشهای تحلیلی مدرن مانند کروماتوگرافی و طیفسنجی جرمی کمک میکند تا زعفران اصلی از محصولات تقلبی تشخیص داده شود. همچنین، تشکیل سازمانها و اتحادیههایی که به نظارت بر کیفیت و استانداردهای زعفران میپردازند، نقش مهمی در جلوگیری از تقلب در این صنعت دارند و به مصرفکنندگان اطمینان میدهند که زعفرانی که خریداری میکنند، از نوعیت و کیفیت بالایی برخوردار است.
انواع تقلب در زعفران کدامند؟
تقلب زعفران شامل اقدامات فریبکارانه مختلف با هدف دستکاری کیفیت، منشاء و اصالت زعفران است. زعفران بهعنوان یکی از گرانترین ادویهها در سطح جهان، به یک هدف جذاب برای افراد بیوجدان تبدیل میشود که از راههای متقلبانه به دنبال سود مالی هستند. شناخت انواع تقلب زعفران و عواملی که در شیوع آن نقش دارند در مبارزه موثر با این موضوع بسیار مهم است.
افزودن رنگ زعفران
افزودن رنگ به زعفران یکی از روشهای متداول تقلب در بازار زعفران است. در این روش، به جای استفاده از زعفران خالص، فروشندگان مواد رنگی شیمیایی یا طبیعی را به زعفران اضافه میکنند تا آن را بیشتر به نظر برسانند یا رنگ آن را تقویت کنند. این مواد رنگی معمولاً باعث تغییر ظاهر زعفران میشوند و مشتری را به اشتباه میاندازند که زعفران با کیفیت خریداری کردهاند. برخی از تقلبکنندگان از مواد رنگی مانند زردچوبه، الیاف رنگ شده قرمز، انار، کلاله ذرت، روناس، کاه جیره، کارتام یا گلرنگ استفاده میکنند که ممکن است به ظاهر شبیه به زعفران باشد، اما هیچیک از خواص واقعی و مفید زعفران را ندارد.
تقلب با افزودن رنگ به زعفران نه تنها کیفیت محصول را کاهش میدهد، بلکه میتواند به سلامتی مصرفکننده آسیب بزند. برخی از رنگهای شیمیایی مورد استفاده در این تقلبات ممکن است برای سلامتی مضر باشند و باعث بروز مشکلاتی مانند حساسیتهای پوستی یا مسمومیتهای غذایی شوند. به همین دلیل، تشخیص زعفران اصل از تقلبی با روشهای مختلف مانند آزمایش آب سرد یا بررسی بو و مزه زعفران بسیار حائز اهمیت است. همینطور یک نوع رنگ غیرمجاز نیز با نام تارترازین E102 وجود دارد که به زعفران رنگ میدهد و مصرف آن مضر است. این مواد باعث میشوند رنگ زعفران قرمز تر شود. شما با آزمایش زعفران میتوانید به راحتی این رنگهای افزودنی را تشخیص دهید و متوجه اصل یا تقلبی بودن زعفران شوید.
افزایش وزن زعفران
افزایش وزن زعفران با تقلب یکی از روشهای رایج در تقلب زعفران است که با اضافه کردن مواد مختلف به رشتههای زعفران انجام میشود و تشخیص کلاله زعفران را سخت میکند. برخی از فروشندگان زعفران برای افزایش وزن و در نتیجه افزایش سود خود، موادی مانند نمک، شکر، روغن یا حتی مواد معدنی را به زعفران اضافه میکنند. این مواد به صورت نامرئی و یا بسیار ریز به زعفران چسبیده و باعث میشوند که وزن نهایی محصول بیشتر به نظر برسد. این نوع تقلب باعث کاهش کیفیت زعفران و افزایش هزینه برای مصرفکننده میشود.
افزایش وزن با تقلب نه تنها به سلامت مصرفکننده آسیب میزند بلکه در طعم و بوی زعفران نیز تأثیر منفی دارد. زعفران تقلبی معمولاً دارای رنگ و عطر کمتری است و خواص دارویی و غذایی آن نیز کاهش مییابد. برای جلوگیری از این نوع تقلب، مصرفکنندگان باید به خرید زعفران از فروشگاههای معتبر و با برندهای شناختهشده توجه کنند و زعفرانهای بدون ناخالصی را که در آزمایشگاههای معتبر تست شدهاند، انتخاب نمایند.
برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی میتوانید مقالهی نحوه تشخیص زعفران اصل از تقلبی را مطالعه کنید.
رنگ کردن سفیدی زعفران
رنگ کردن سفیدی زعفران یکی از روشهای رایج تقلب است که در آن بخش سفید یا خامه زعفران که فاقد رنگ و طعم است، به وسیله مواد رنگی مصنوعی یا طبیعی به رنگ قرمز درمیآید تا شبیه به رشتههای خالص زعفران به نظر برسد. این عمل باعث میشود که وزن زعفران افزایش یابد و به ظاهر با کیفیتتر به نظر برسد، اما در واقعیت ارزش غذایی و خواص دارویی زعفران به شدت کاهش مییابد. این نوع تقلب میتواند باعث گمراهی مصرفکنندگان و کاهش اعتماد به محصولات زعفران در بازار شود.
مخلوط کردن زعفران با گیاه های مشابه
مخلوط کردن زعفران با گیاههای مشابه یکی از روشهای تقلب است که در آن گیاهانی مانند گلرنگ یا ذرت که شباهت ظاهری به زعفران دارند، به زعفران افزوده میشوند. این گیاهان معمولاً ارزانتر و فاقد خواص و طعم زعفران هستند و برای افزایش وزن و کاهش هزینهها به محصول اصلی اضافه میشوند. این نوع تقلب باعث کاهش کیفیت زعفران و ایجاد ضرر برای مصرفکننده میشود، زیرا زعفران خالص به دلیل خواص خاص و گرانقیمتی که دارد، باید بدون هیچگونه افزودنی مصرف شود.
استفاده از رنگ مصنوعی در زعفران
استفاده از رنگهای مصنوعی در زعفران به منظور افزایش جلوه ظاهری و ایجاد رنگدهی بیشتر به زعفران اضافه میشود. این رنگها معمولاً مواد شیمیایی هستند که به سلامتی انسان آسیب میزنند و کیفیت زعفران را به شدت کاهش میدهند. زعفران طبیعی دارای رنگی ملایمی است که با گذشت زمان در آب حل میشود، اما زعفران تقلبی با رنگ مصنوعی بلافاصله رنگ آب را تغییر میدهد، که نشاندهنده وجود تقلب در زعفران است.
روش تشخیص زعفران اصل
تشخیص زعفران اصل از تقلبی چندین روش دارد که میتواند به شما کمک کند از کیفیت محصول اطمینان حاصل کنید. یکی از روشهای تشخیص تقلب در زعفران، بررسی بافت و شکل ظاهری آن است. رشتههای زعفران اصل دارای بافتی ظریف، کمی پیچ خورده و نازک هستند. وقتی آن را با دست لمس کنید، نباید به سرعت خرد شود یا لطیف باشد. همچنین رشتههای زعفران اصل در تماس با آب گرم نباید خیلی زود رنگشان را آزاد کنند، بلکه باید به تدریج و طی چند دقیقه این رنگدهی اتفاق بیفتد همچنین عطر زعفران اصل باید شیرین و ملایم باشد که شباهت به بوی عسل و کمی خاکی دارد.
استفاده از آب سرد
برای تشخیص زعفران اصل با استفاده از آب سرد، کافی است چند رشته زعفران را درون لیوانی از آب سرد بیندازید. زعفران اصل به تدریج و طی چند دقیقه رنگ زرد طلایی ملایمی به آب میدهد، در حالی که زعفران تقلبی یا زعفران آغشته به رنگهای مصنوعی، سریعاً رنگ قرمز یا نارنجی تندی به آب منتقل میکند. همچنین، رشتههای زعفران اصل بعد از خیس خوردن همچنان شکل و ساختار خود را حفظ میکنند، در حالی که رشتههای تقلبی ممکن است در آب خرد شوند یا ظاهر خود را از دست بدهند.
تشخیص اصل بودن زعفران با جوش شیرین
برای تشخیص اصل بودن زعفران با استفاده از جوش شیرین، مقداری زعفران را در یک لیوان آب ریخته و کمی جوش شیرین به آن اضافه کنید. اگر زعفران اصل باشد، محلول آب و زعفران به رنگ زرد درمیآید. اما اگر زعفران تقلبی باشد یا به آن رنگ مصنوعی افزوده شده باشد، رنگ محلول به نارنجی یا قرمز تغییر میکند. این روش به شما کمک میکند تا از طبیعی بودن رنگ زعفران اطمینان حاصل کنید.
آزمایشگاه زعفران، بهترین راه تشخیص زعفران اصلی در حجم بالا
آزمایشگاههای تخصصی زعفران بهترین راه برای تشخیص زعفران اصلی در حجمهای بالا هستند. این آزمایشگاهها با استفاده از تجهیزات پیشرفته و آزمایشهای دقیق شیمیایی، خلوص و کیفیت زعفران را از جنبههای مختلف مانند ترکیبات فعال، عطر و طعم، رنگدهی و عدم وجود ناخالصیهای تقلبی بررسی میکنند و آزمایش زعفران را به صورت تخصصی انجام میدهند. برای تجار و شرکتهایی که به دنبال اطمینان از کیفیت، اصالت زعفران و شناسایی تقلبی در زعفران در مقیاس وسیع هستند، ارسال نمونهها به این آزمایشگاهها، مطمئنترین راه برای تشخیص زعفران خالص و باکیفیت است.
خلاصه مطلب
تقلب در زعفران به روشهای مختلفی انجام میشود که هدف آنها افزایش وزن، تغییر رنگ یا افزایش حجم زعفران برای کسب سود بیشتر است. برخی از این روشها شامل افزودن مواد رنگی مصنوعی، مخلوط کردن زعفران با گیاههای مشابه و رنگ کردن قسمتهای سفید زعفران میشود. این تقلبها میتوانند کیفیت زعفران را کاهش دهند و حتی برای سلامت مصرفکنندهها مضر باشند. بهترین راه تشخیص زعفران اصل استفاده از آزمایشگاههای تخصصی و روشهای خانگی مانند تست آب سرد و جوش شیرین است.
بدون دیدگاه